Boeing chồng chất khó khăn vì thuế nhập khẩu: Cú đấm mới giữa tâm bão khủng hoảng
Trong hơn 6 năm qua, Boeing đã trải qua hàng loạt khủng hoảng nghiêm trọng: từ sự cố kỹ thuật gây tai nạn chết người, nhu cầu máy bay lao dốc do đại dịch COVID-19, cho đến các cuộc đình công kéo dài. Giữa bối cảnh đó, cuộc chiến thương mại và chính sách thuế nhập khẩu do chính phủ Mỹ khởi xướng đã trở thành gánh nặng mới cho “gã khổng lồ” ngành hàng không này.
Cú sốc thuế nhập khẩu: Gánh nặng ngoài mong đợi
Chính sách áp thuế nhập khẩu mới của chính quyền Mỹ, đặc biệt dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump, đang đặt Boeing vào tình thế “tiến thoái lưỡng nan”. Là một trong những nhà xuất khẩu lớn nhất nước Mỹ, Boeing hiện đang phải đối mặt với việc nhiều quốc gia áp thuế trả đũa lên máy bay và linh kiện nhập khẩu từ Mỹ. Điều này đồng nghĩa với việc mỗi chiếc máy bay có thể bị đội giá thêm hàng triệu USD.
Bên cạnh đó, do phụ thuộc nhiều vào chuỗi cung ứng quốc tế, các mức thuế mà Mỹ áp dụng cho hàng hóa nước ngoài cũng khiến chi phí sản xuất của Boeing tăng mạnh. Theo ước tính, khoảng 80% linh kiện máy bay của hãng được sản xuất tại các quốc gia khác như Nhật Bản, Malaysia, Hàn Quốc,… Điều này làm gia tăng áp lực tài chính và ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của hãng trên thị trường toàn cầu.
Trung Quốc – Thị trường lớn đang xa rời Boeing
Trung Quốc vốn là thị trường chiến lược của Boeing, chiếm tới 10-15% tổng nhu cầu máy bay toàn cầu. Tuy nhiên, căng thẳng thương mại Mỹ – Trung đã khiến các hãng hàng không tại quốc gia này dần quay lưng với Boeing. Trong năm 2017 và 2018, Boeing nhận được 122 đơn đặt hàng từ Trung Quốc, nhưng đến năm 2023, con số này chỉ còn 28 chiếc – phần lớn là máy bay chở hàng hoặc được mua qua trung gian.
Gần đây nhất, việc Trung Quốc áp thuế nhập khẩu 125% đối với toàn bộ hàng hóa Mỹ đã buộc ít nhất ba chiếc máy bay Boeing phải quay về Seattle, thay vì được giao cho khách hàng tại Trung Quốc. Sự việc này không chỉ là tín hiệu cảnh báo mà còn là chỉ dấu cho thấy nguy cơ Boeing bị loại khỏi một trong những thị trường phát triển nhanh nhất thế giới.
Đơn hàng còn đó, nhưng liệu có giao được?
Hiện tại, Boeing vẫn còn hàng trăm đơn hàng chưa hoàn tất, trong đó có tới 195 chiếc từ Trung Quốc và 678 đơn hàng từ các khách hàng chưa xác định danh tính – mà theo giới phân tích, nhiều khả năng cũng đến từ Trung Quốc. Dù trên lý thuyết, hãng có thể tìm khách hàng thay thế, nhưng trên thực tế, việc chuyển giao đơn hàng, đặc biệt là những đơn hàng lớn, đòi hỏi nhiều thủ tục và thời gian.
Trong bối cảnh thuế nhập khẩu làm tăng giá thành, khả năng Boeing giữ chân hoặc tìm kiếm khách hàng mới đang bị đe dọa nghiêm trọng. Việc các quốc gia khác cũng áp thuế trả đũa, giống như Trung Quốc, sẽ càng làm khó cho Boeing trong việc tiêu thụ sản phẩm ra thị trường quốc tế.
Chuỗi cung ứng rối ren, sản xuất trì trệ
Không chỉ gặp khó trong việc bán máy bay, hoạt động sản xuất của Boeing cũng đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Cánh máy bay của dòng 787 Dreamliner được sản xuất tại Nhật Bản, trong khi tấm bịt cửa của 737 Max đến từ Malaysia. Nếu bị áp thuế cao, chi phí sản xuất sẽ đội lên nhanh chóng.
Hơn nữa, việc tìm nhà cung ứng thay thế trong nước là điều gần như không thể trong ngắn hạn, bởi mỗi đơn vị mới cần được Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) chứng nhận – một quy trình có thể kéo dài hơn 12 tháng. Trong lúc ấy, Boeing vẫn phải tiếp tục nhập khẩu linh kiện và gánh chịu thuế nhập khẩu.
Kết quả kinh doanh tiếp tục lao dốc
Theo báo cáo tài chính mới nhất, Boeing lỗ 31 triệu USD trong quý I/2025 – con số tuy thấp hơn dự báo nhưng vẫn là minh chứng rõ ràng cho tình trạng bết bát kéo dài. Từ năm 2019 đến nay, Boeing không ghi nhận lợi nhuận năm nào, và lỗ lũy kế đã lên tới 51 tỷ USD.
Tình hình của các đối tác trong chuỗi cung ứng cũng không khá hơn. Spirit AeroSystems – công ty mà Boeing đang trong quá trình mua lại – đã công khai lo ngại về khả năng tiếp tục hoạt động.
Vẫn còn hy vọng, nhưng không nhiều
Dù vậy, ban lãnh đạo Boeing vẫn thể hiện tinh thần lạc quan thận trọng. CEO Kelly Ortberg khẳng định rằng họ đang làm việc chặt chẽ với chính quyền Mỹ để tìm giải pháp. Ông cũng cho biết, nhờ vào các cơ chế hoàn thuế cho hàng hóa xuất khẩu, chi phí ròng từ thuế nhập khẩu linh kiện có thể được kiểm soát ở mức dưới 500 triệu USD/năm – con số được đánh giá là “có thể xoay xở được”.
Tuy nhiên, để vượt qua khủng hoảng chồng chất như hiện nay, Boeing không chỉ cần sự hỗ trợ chính sách mà còn cần thời gian để tái cấu trúc hoạt động sản xuất, tái định hình chiến lược thị trường và lấy lại niềm tin từ các khách hàng toàn cầu.
Từ một biểu tượng của ngành hàng không Mỹ, Boeing đang phải vật lộn với hàng loạt thách thức chưa từng có, trong đó chính sách thuế nhập khẩu đang trở thành “giọt nước tràn ly”. Tình thế hiện tại đòi hỏi Boeing không chỉ cải tổ nội bộ mà còn cần sự đồng hành từ chính phủ Mỹ để có thể vượt qua giai đoạn đen tối này. Liệu Boeing có thể lật ngược thế cờ hay sẽ tiếp tục chìm sâu trong khủng hoảng? Thời gian sẽ trả lời.
